Fatura hükmünde bulunan Gider Pusulası nedir, neden bu kadar önemlidir. Gider pusulasını kimler düzenler, gider pusulası stopaj oranları ve gider pusulası hesaplaması nasıldır? Bu yazımızda merak edilen tüm bu konular için en doğru bilgileri bulabileceksiniz.
Bu Yazının Alt Başlıkları Neler?
- Gider Pusulası Nedir
- Gider Pusulası Hesaplama 2023
- Gider Pusulası Stopaj Oranları 2023
- Gider Pusulası Düzenleme
Gider Pusulası Nedir
Gider Pusulası Nedir ; Vergi mükellefi olmayanlardan satın alınan ürün ve hizmetlerin belgelendirilmesi ve muhasebe sistemine kaydedilmesi için düzenlenen evraktır.
Bununla birlikte tüketicilere satılan mallar iade edildiğinde gider için bir gider pusulası düzenlenmektedir. Ayrıca gider pusulasının düzenlenmesi ve tutulması zorunludur. Çünkü gider pusulası düzenlenmesi gereken alış verişlerde bu belge düzenlenmediği taktirde alış veriş yasal hale gelmediği gibi, devlet de bu alış verişten dolayı vergi kaybına uğrayacaktır.
Konuyu biraz daha açıklayacak olursak diyelim ki vergi mükellefisiniz ve bir restorandınız var. Vergi mükellefi olmayan ( herhangi bir iş yeri olmayan ) yani defter tutmayan bir ressama restoran duvarlarınız için çizim yaptırdınız. Bu şekilde bir hizmet aldınız. Satın aldığınız kişi size bu alış veriş karşılığında fatura veya makbuz veremeyecektir. Çünkü buna yetkisi yok. Ama ortada da bir alışveriş söz konusu, bu alışverişin yasal hale getirilmesi, vergiye tabi tutulması, muhasebe kayıtlarına işlenmesi gerekir. İşte bu noktada gider pusulası sistemi devreye girmektedir.
Ürün yada hizmet satın alan işletme, satın aldığı kişi adına gider pusulası düzenler. Düzenlenen bu gider pusulası fatura yerine geçmektedir. Aynı zamanda da muhasebe kayıtlarına işlenebilmektedir. Böylece yapılan alışveriş tamamen yasal bir hal kazanırken, Devlet açısından baktığında ise vergi kaybının önüne geçilebilmektedir.
Gider pusulası ile ilgili bilinmesi gereken diğer bir konu ise şu şekildedir. Diyelim ki işletmeniz var ve işletmeniz adına bir kişiye ürün sattınız. Alıcı ürünü herhangi bir geçerli sebep neticesinde size geri iade etti. Bu tür durumlarda da işletme tarafından gider pusulası düzenlenebilmektedir. Böylece işletme, sattığı ancak geri iade aldığı ürünle ilgili işlemleri muhasebe kayıtlarına işleyebilmektedir.
Gider Pusulası Örneği
Gider pusulası nedir daha iyi anlamamız için gider makbuzu örneği hazırladım. Öncelikle belirtmeliyim ki gider pusulası en az iki nüsha düzenlenmelidir. Vergi Usul Kanununa göre düzenlenen gider pusulası örneği şu şekildedir;
Sizlerde gider makbuzu örneğindeki gibi firmanız için gider pusulasi oluşturabilirsiniz. Ancak gider pusulasi için bağlı bulunduğunuz vergi dairesinden izin almanız gerekmektedir. Sonrasında ise Hazine ve Maliye Bakanlığının anlaşmalı olduğu matbaalardan gider makbuzu bastırarak veya notere onaylatarak kullanabilirsiniz. Gider pusulası örnek nasıl olur açıkladığımıza göre şimdi gider makbuzu hesaplama nasıl yapılır buna değinelim.
Gider Pusulası Hesaplama 2023
Gider pusulası hesaplama işlemi için iki yol kullanılmaktadır.
Birinci yol brüt tutar üzerinden gider pusulası hesaplama yöntemidir. Yani Gider pusulası hesabında alınan ürün olsun veya hizmet olsun bunun karşılığında ödenen brüt tutar üzerinden Gelir Vergisi hesaplanmaktadır.
Hesaplanan kesinti miktarı, ürün veya hizmet karşılığında ödenen brüt tutardan düşülerek net tutar belirlenmektedir.
Diğer bir yol ise; ürün veya hizmet alımı karşısında ödenen net tutar üzerinden gider pusulası hesaplama yöntemidir. Buna aynı zamanda netten brüte gider pusulası hesaplama da denmektedir.
Ayrıca gider pusulası düzenlendiği durumlarda KDV’ nin hesaplanmadığını ve gösterilmediğini de belirtelim.
Gider Pusulası Hesaplama Örneği
Gider makbuzu hesaplama örneğimizi incelediğinizde; hem brüt ücret üzerinden hem de gider pusulası hesaplama netten brüte nasıl yapılır öğrenmiş olacaksınız.
Brüt Ücret Üzerinden Gider Pusulası Hesaplama Örneği;
Sanalofisrehberi.net şirketi ofis içerisindeki ışıklandırma için bir elektrik tesisatçısı ile anlaşmıştır. Işıklandırma hizmeti karşılığında brüt 10.000 TL ödenmiştir.
Bu durumda devlete %10 oranında gelir vergisi ödenmesi gerekmektedir. Brüt tutarı üzerinden vergi miktarı düşüldükten sonra kalan net tutar ise elektrik tesisatçısına ödenmektedir. Yani;
Elektrik tesisatçısına ödenen brüt tutar 10.000 TL
Gelir Vergisi Stopajı= Brüt Ücret X Gelir Vergisi Stopaj Oranı
Gelir Vergisi Stopajı = 10.000 X % 10 = 1.000 TL
Ödenen Net Tutar= Brüt Tutar – Gelir Vergisi Stopajı
Ödenen Net Tutar= 10.000 – 1.000 = 9.000 TL (Işıklandırma hizmeti için elektrik tesisatçısına ödenen net tutar)
Netten Brüte Gider Pusulası Hesaplama Örneği
Yine aynı örnek üzerinden gidecek olursak sanalofisrehberi.net şirketi ofis içerisindeki ışıklandırma için elektrik tesisatçısına net 9.000 TL ödemek koşuluyla anlaşmıştır. Dikkat edecek olursak bu sefer brüt ücret üzerinden değil net ücret üzerinden anlaşma sağlanmıştır. Böyle bir durumda net ücret üzerinden ilk önce brüt ücreti bulmamız gerekecektir. Brüt ücreti bulduktan sonra diğer işlemler aynı şekilde yapılacaktır. Yani gider pusulası hesaplama netten brüte işlemi yapacağız;
Net Ücret= 9.000 TL
Brüt Ücret= Net Ücret / ( 1 – Gelir Vergisi Stopaj Oranı )
Brüt Ücret= 9.000 / ( 1 – %10 )= 10.000 TL
Gelir Vergisi Stopajı= Brüt Ücret X Gelir Vergisi Stopaj Oranı
Gelir Vergisi Stopajı = 10.000 X % 10 = 1.000 TL
Ödenen Net Tutar= Brüt Tutar – Gelir Vergisi Stopajı
Ödenen Net Tutar= 10.000 – 1.000 = 9.000 TL (Işıklandırma hizmeti için elektrik tesisatçısına ödenen net tutar)
Netten brüte gider pusulası hesaplama işlemi de bu şekilde yapılmaktadır.
Hayalindeki işi kurmak isteyenler. İlk defa iş kuracaklar. Mevcut işini büyütmek isteyenler. Sizler için hazırlamış olduğum 2023 KOSGEB Sıfır Faizli Kredi Veren Bankalar hakkındaki yazımızı okumanızı tavsiye ederim. Yazı içeriğinde İşyeri Açma Kredisi Veren Bankalar, Sıfır Faizli Kredi Veren Bankalar var mı detaylı olarak bilgi sahibi olabilirsiniz.
Gider Pusulası Stopaj Oranları 2023
Gider pusulası stopaj oranları 2023 yılında ne kadar?
Öncelikle şunu belirteyim, gider pusulası 2023 stopaj oranları satın alınan ürün veya hizmetin türüne göre değişiklik göstermektedir. Eğer vergiden muaf bir esnaf yada kişiden firmanız için ürün veya hizmet satın almışsanız, ödeyeceğiniz miktar üzerinden stopaj kesintisi yapılması söz konusu olacaktır.
Ülkemizde Gelir Vergisi Kanunu 94. Maddesinde; gider pusulası stopaj hesaplama işleminde uygulanması gereken stopaj oranları belirtilmiştir. Buna göre gider pusulası oranları;
GİDER PUSULASI STOPAJ ORANLARI
Gider pusulası stopaj oranları şu şekildedir;
- Eğer mal veya hizmet satın aldığınız kişi vergi mükellefi değil ve aynı zamanda esnaf muafiyetinden de yararlanmıyorsa, gerçek ve tüzel kişilerin mallarını bu kişiler adına kapı kapı dolaşarak tüketiciye satıyorsa bu kişiye yapılan komisyon, prim gibi ödemeler %20
- Ürün ve hizmet değerinin ayırt edilemez olması durumunda %10
- Diğer mal alımları %5
- Her türlü turistlik eşya %2
- Hurda mal alımları %2
- Dokuma ürünlerinde % 2′ dir.
Gider Pusulası Stopaj Hesaplama
Satın aldığınız ürün veya hizmetin, Gelir Vergisi Kanunu 94.maddesinde belirtilen stopaj oranları üzerinden gider pusulası stopaj hesaplama yapabilirsiniz.
Gider Pusulası Stopaj Oranları
| Satın Alınan İşin Mahiyeti | Stopaj Oranları |
| Serbest Meslek Kazançları | % 20 |
| Hizmet Alımları | % 10 |
| Diğer Mal Alımları | % 5 |
| Hurda Mal Alımları | % 2 |
| Dokuma Ürünleri Alımları | % 2 |
| Turistik Eşya Alımları | % 2 |
Gider pusulası stopaj hesaplama işlemi; brüt ücret üzerinden yapılmaktadır. Hangi iş veya ürün ile ilgili satın alma işlemi yaptı iseniz, karşılığında belirtilen oranda kesinti yapılması gerekmektedir. Bu hesaplama için şu formül kullanılmaktadır.
Gelir Vergisi Stopajı= Brüt Ücret X Gelir Vergisi Stopaj Oranı
Örneğin 20.000 liralık brüt ücret karşılığında Hizmet Alımı yaptınız, Hizmet Alımı karşılığındaki stopaj oranı % 10 olduğundan dolayı,
Gelir Vergisi Stopajı= 20.000 X % 10 = 2.000 TL
Peki gider makbuzu hesaplama işlemlerinde en çok karşımıza çıkan Stopaj terimi ne anlama gelmektedir. Stopaj nedir, ne anlama gelmektedir? Bu konulara da kısaca değinmekte yarar görüyorum.
Stopaj; en kısa tanımı ile gelir yada kazançtan kesilen vergi olarak ifade edilebilir. Bu yüzden bir çok kişi tarafından gelir vergisi stopajı olarak da bilinmektedir.
Daha detaylı açıklamak gerekir ise Stopaj Vergisi; Gelir veya kurumlar vergisine tabi olan kazanç tutarının ilgili kişiye ödenmesi aşamasında, gelir henüz o kişinin eline geçmeden önce kesinti yapılan ve bu kesintinin o ilgili kişi adına vergi dairesine yatırıldığı bir vergi türüdür.
Stopaj Vergisi hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz STOPAJ NEDİR [VERGİSİ, HESAPLAMA VE GÜNCEL ORANLAR] isimli yazıma tıklayıp inceleyebilirsiniz.
Gider Pusulası Düzenleme
Gider pusulası düzenleme nasıl olur? Kimler gider pusulası düzenler? Hangi durumlarda gider pusulası düzenlemek gerekir? Gider pusulasında olması gereken bilgiler nelerdir? Gibi bu konudaki en çok merak edilen başlıkları sizler için açıklamaya çalışalım.
Gider Pusulasının Düzenlendiği Durumlar
Gider pusulasının fatura yerine geçen belge olduğunu ifade etmiştik, birkaç maddede gider pusulasinın düzenlendiği alanları açıklayacak olursak;
- Gelir vergisi kanununun 18. Maddesinde istisnadan yararlananlara (hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programcısı gibi) ödeme yapılması durumunda
- Vergi yükümlüsü olmayanlardan veya vergiden muaf esnaflardan ürün yada hizmet satın alındığı zaman
- Tüketicinin satın aldığı bir ürünü iade etmesi durumunda
- Basit usulde vergilendirilen mükelleflerden sabit kıymet satın alındığı zaman
- Arızi olarak serbest meslek faaliyetinde bulunanlara ödeme yapıldığında
- Nihai tüketicilerden alınan ürün ve hizmet durumunda ve telif ödemelerinde düzenlenir.
Kimler Gider Pusulası Düzenler
Vergi Usul Kanununda kimler gider pusulası düzenler belirtilmiştir. Buna göre;
- Kazancı basit usulde tespit edilenler; Kendi işinde bir fiil çalışıyor olmak (zorunlu nedenlerden dolayı işinin başında geçici durmaması bu bir fiili bozmaz)
- Serbest meslek erbabı kişiler ( Defter tutmak zorunda olanlar )
- Çiftçiler ( Defter tutmak zorunda olanlar )
- Birinci sınıf tüccarlar
- İkinci sınıf tüccarlar
Gider Pusulası Olması Gereken Bilgiler
Gider pusulası düzenlenirken olması gereken bilgiler şu şekildedir;
- Gider pusulası düzenleyen tarafın bilgileri ( tüzel kişi ise ticaret unvanı)
- Hazine ve Maliye Bakanlığı logosu ve il kodu,
- Gider Pusulası ibaresi
- Seri ve sıra numarası
- Düzenleme tarihi
- İşin mahiyeti, malın cinsi, malın adedi, malın fiyatı ve toplam tutarı
- Gelir vergisi ve KDV oranları ve tutarları
- Ödenen net tutar
- Ödeme yapılan kişinin net tutarı aldığını belirten ibare ile adı, soyadı, adresi ve imzası
Gider Pusulası Nasıl Düzenlenir
Gider pusulası nasıl düzenlenir? Bu konu Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre;
- Gider pusulası, mükellefçe bakanlığın anlaşmalı olduğu matbaalarda bastırılabilir.
- Gider pusulası, kırtasiyelerden alınabilir ancak notere onaylatılması zorunludur.
İki nüsha olarak düzenlenmektedir. Bir nüsha ürün yada hizmet satın aldığınız kişiye verilir, diğer nüshası ise gider pusulasını düzenleyen mükellefte kalır.
Gider pusulasını, mal veya hizmet satın alan firma, satın aldığı kişiye gerekli bilgileri doldurduktan sonra imzalatmak zorundadır.
Eğer gider pusulası iki nüsha düzenlenmez ise, imzada eksiklik varsa veya bulunması zorunlu bilgilerin eksik yazılması durumunda geçersiz sayılır ve düzenlenmemiş kabul edilir.
İş dünyasında ve ticaret hayatında ofis sorunlarına çözüm arayanlar. Prestijli bir konumda Yasal Adres isteyenler. İhtiyaç duyduğunda kullanabileceğiniz, çok daha uygun fiyatlara yeni nesil modern ofislere sahip olabilirsiniz. Bunun için;
İsimli yazılarımı incelemenizi tavsiye ederim. Bağlantıya tıkladığınızda Türkiye’deki bu alanda yazılmış en detaylı yazı olduğunu görebilirsiniz.
Umarım sizler için çok faydalı olur…
İş dünyasından sıkıldık. Biraz da yaşama dair bilgi edinmek istiyorsanız. Mutfağınızı yenilemek istiyor veya çeyiz hazırlıkları, düğün hazırlıkları yapıyorsanız. Sizlere de iyi haberlerim var.
HANGİ ÇAYCIYI ALMALIYIM [En İyi Çay Makinesi ve Çaycı Fiyatları]
EN İYİ TÜRK KAHVESİ MAKİNESİ HANGİSİ [Fiyatları ve Özellikleri]
TÜRKİYE’DE TERCİH EDİLEN EN İYİ GELİNLİK MARKALARI
isimli yazılarımıza muhakkak göz atın öyle karar verin. Sizler için kullanıcı yorumlarını da göz önünde bulundurarak faydalı araştırmalar yaptım.
